O tarczy nadal cicho
Treść
Nieformalne posiedzenie ministrów obrony Paktu Północnoatlantyckiego, obrady w ramach komisji NATO - Ukraina oraz komisji NATO - Gruzja nie przyniosły żadnej nieprzewidzianej decyzji. Przedmiotem debaty był stan przygotowań obydwu państw do członkostwa w strukturach Sojuszu. Rozmawiano również na temat planowanej transformacji NATO oraz stosunków z Rosją.
- Współpraca z Gruzją w dziedzinie bezpieczeństwa trwa - oświadczył Robert Gates, sekretarz stanu USA. - Poczyniliśmy pewne zobowiązania względem Sojuszu - stwierdził w rozmowie z "Naszym Dziennikiem" Dawid Sicharulidze, minister obrony Gruzji, po posiedzeniu komisji NATO - Gruzja. Nie zapadły jednak żadne konkretne decyzje ani co do członkostwa, ani co do jego terminu. Skupiono się natomiast na sytuacji wewnętrznej oraz stanie reform. Jednym z kluczowych tematów były przy tym stosunki z Rosją i kwestia statusu Abchazji i Osetii Południowej. - Abchazja i Osetia Południowa są integralną częścią Gruzji - stwierdził Jaap de Hoop Scheffer, sekretarz generalny NATO. Rozwiał tym samym wszelkie, a pojawiające się w niektórych mediach wątpliwości co do stanowiska Paktu względem konfliktu na Kaukazie.
W podobnym tonie przebiegły rozmowy w komisji NATO - Ukraina. - Mamy doskonałą okazję, aby przyjrzeć się stanowi obronności Ukrainy oraz zrewidować jej systemy bezpieczeństwa - powiedział Scheffer. Jednocześnie zaakcentował gotowość Sojuszu do udzielenia Ukrainie pomocy w zakresie podejmowania kompleksowych reform struktur bezpieczeństwa i obrony. Wszyscy uczestnicy rozmów byli zgodni, że z Rosją należy rozmawiać. - Jest wiele punktów, w których się z Rosją nie zgadzamy (Gruzja, Abchazja, Osetia Południowa), ale są obszary, na których możemy współpracować (terroryzm, nuklearny problem Iranu, Afganistan).
NATO nie może działać bez Rosji, a Rosja nie może działać bez NATO, dlatego powinniśmy nadal prowadzić dialog - skonstatował Scheffer.
Tymczasem nie ma żadnych precyzyjnych sygnałów na temat budowy w Polsce i Czechach amerykańskiego systemu rakiet przechwytujących, za wyjątkiem potwierdzenia, że zostanie wybudowany. Nieznany pozostaje termin zakończenia przez USA rewizji projektu obrony rakietowej. - Rozmawialiśmy o obronie balistycznej z premierem Tuskiem i ministrem Klichem. Poprosiłem, aby dali nam trochę więcej czasu, aby przejrzeć plany trzeciej bazy w kontekście stosunków z Polską i Republiką Czeską, sojusznikami, zobowiązań, jakie podjęliśmy w ramach europejskiej obrony rakietowej, a także w kontekście naszych stosunków z Rosją - powiedział Gates. W tym samym tonie wypowiedział się minister obrony Bogdan Klich.
Nawiązując do medialnych spekulacji, Robert Gates zaprzeczył, jakoby Stany Zjednoczone naciskały na państwa członkowskie, aby zwiększyły liczebność kontyngentów. - Nasz prezydent nikogo o to nie prosił - oświadczył. Z kolei Klich poinformował, że w najbliższym czasie jedynymi zmianami, jeśli chodzi o polski kontyngent w Afganistanie, będą dozbrojenie żołnierzy i poprawienie ich bezpieczeństwa. Zaznaczył przy tym, że wszystko odbędzie się w miarę budżetowych możliwości.
Trwa proces transformacji NATO
- Potrzebujemy nowej umowy, a nie tylko koncepcji strategicznej - powiedział minister spraw zagranicznych Radosław Sikorski. Potrzeba mocniejszego stanowiska Sojuszu względem Iranu - dodał. Na kwestię irańską zwrócił również uwagę Robert Gates, natomiast Jaap de Hoop Scheffer zaznaczył, iż w tym punkcie interesy państw NATO sprzęgają się z rosyjskimi.
Zgodnie z przedstawioną przez Scheffera propozycją modyfikacji uległyby założenia i sposób finansowania organizacji. Ponadto zasada konsensusu przy podejmowaniu decyzji miałaby obowiązywać jedynie w najważniejszych sprawach, w tym podczas planowania budżetu. W kwestiach operacyjnych powinny decydować tylko kraje zainteresowane. Zmiany miałyby dotyczyć trybu finansowania misji i zadań poprzez wspólne zakupy i komasowanie zasobów.
- Nie oczekuję, aby debata nad tym była krótka i harmonijna - oświadczył Jaap de Hoop Scheffer, nawiązując do omawianych podczas spotkania ministrów obrony planów zmiany strategii Sojuszu. Nowa strategia bezpieczeństwa obok terroryzmu ma uwzględnić kwestie bezpieczeństwa energetycznego oraz klimatycznego, a także cyberterroryzm jako nowy sposób prowadzenia wojny. Scheffer wskazał przy tym na konieczność współpracy z innymi instytucjami, w tym Unią Europejską i Bankiem Światowym.
Anna Wiejak, Kraków
"Nasz Dziennik" 2009-02-21
Autor: wa